Spoglądając z góry na rozciągający się po krańce horyzontu pejzaż, można zaobserwować, jak szeroki jest wachlarz rozwiązań dachów, przykrywających budynki. Mieniące się w słonecznym świetle powierzchnie pokryć dachowych, uszlachetnione przez upływający czas i działanie warunków atmosferycznych, kryją pod sobą tajemniczą przestrzeń, która może stać się inspiracją do realizacji niepowtarzalnych wnętrz.
Wykorzystanie pustego strychu na cele mieszkalne jest bardzo atrakcyjnym pomysłem, niezależnie od tego, czy chcemy uzyskać dodatkową kondygnację, tworząc dwupoziomową przestrzeń dotychczasowego mieszkania, czy wydzielić samodzielne lokum, przeznaczone do wynajęcia. Przestrzeń poddasza może być idealnym miejscem do urządzenia wygodnej, dobrze doświetlonej oknami połaciowymi pracowni, wyciszonej sypialni, a w przypadku dostatecznie dużej powierzchni, otwartej wielofunkcyjnej przestrzeni, która dodatkowo może być wyposażona w antresolę.
Jak urządzić poddasze?
Forma poddasza jest uwarunkowana kształtem dachu i układem jego elementów konstrukcyjnych. Elementy te najczęściej wykonuje się z drewna lub ze stali, w zależności od nachylenia połaci dachowych, oraz obciążeń i rodzaju pokrycia. Ich układ decyduje o możliwościach kształtowania wnętrz poddasza i sposobie jego zagospodarowania. Do najczęściej spotykanych kształtów dachów można zaliczyć: dach pulpitowy, dwuspadowy, czteropołaciowy, naczółkowy, mansardowy, namiotowy i wielospadowy. Każda forma posiada inne zestawienie i układ elementów nośnych, które stanowią charakterystyczną cechę odpowiadającego jej strychu. Decyzja o zagospodarowaniu poddasza, powinna być poprzedzona oceną stanu technicznego elementów konstrukcyjnych oraz pokrycia dachu. Spróchniałe i zniszczone elementy należy wymienić lub poddać konserwacji, a wszelkie przebudowy uzgodnić z uprawnionym konstruktorem. Na poddaszu adaptowanym w celach mieszkalnych, konieczne jest wykonanie solidnej izolacji termicznej, dla uniknięcia strat ciepła w zimie, a także ochrony przed nadmiernym przegrzewaniem pomieszczeń w lecie.
Wnętrza mieszkalne zlokalizowane na poddaszu muszą być doświetlone dostateczną ilością światła dziennego. Najlepszym rozwiązaniem jest wbudowanie dodatkowych okien w płaszczyźnie dachu. Przy montażu należy pamiętać, aby nie naruszyć elementów konstrukcyjnych dachu. Uniknięcie ryzyka jest możliwe, dzięki dostosowaniu rozmieszczenia i wielkości okien, do układu krokwi dachowych.
Aranżacja poddasza ze skosami
Podczas urządzania poddasza wiele wątpliwości rodzi się w związku z zagospodarowaniem skosów. Skorzystanie z typowych mebli, bywa w większości przypadków niemożliwe. Najlepszym rozwiązaniem pozostaje wykonanie regałów, pojemników i szafek według własnego pomysłu. Miejsca trudnodostępne pod skosami, najlepiej przeznaczyć na schowki, natomiast przy pionowych ścianach kalenicowych, zlokalizować schodkowo półki na książki, podręczne regały lub obrazy. Użytkownicy bardziej odważni, zwolennicy nowatorskich eksperymentów, mogą pokusić się na nietypowe rozwiązania, np. regał złożony z małych kwadratowych modułów, czy też półki, ułożone pod kątem, dostosowanym do połaci dachowych, służące do przechowywania książek, kaset, płyt CD i innych elementów płaskich. Jeżeli skos, zaczyna się na wysokości nie mniejszej niż 140 cm, mieszczą się pod nim swobodnie meble wypoczynkowe. Gdy ściana pod skosem jest niższa i występuje ostrzejsza pochyłość, miejsce to można przeznaczyć na ustawienie sprzętu RTV lub ciągu niskich komódek. Interesującym rozwiązaniem mogą być również skrzynie, ułożone schodkowo do ściany, które można dodatkowo wyposażyć w kółka, nadając im mobilność i ułatwiając użytkowanie.
Pracownia na poddaszu
Adaptacja poddasza na pracownię, pozwala efektownie wykorzystać powierzchnię pod skosami, poprzez zamontowanie pod nimi szuflad na narzędzia, materiały, katalogi czy archiwum prac. Przestrzeń pod oknami połaciowymi stanowi idealne miejsce na duży, praktyczny stół lub biurko, ze względu na dopływ światła dziennego. Aby zapewnić komfortowe warunki pracy, również podczas upalnych dni, w oknach warto zamontować rolety, odbijające zbyt intensywne promienie słoneczne, co ma szczególnie istotne znaczenie, w przypadku monitora, ustawionego pod oknem.
Poddasze, jako górna część mieszkania dwupoziomowego, jest naturalnie oddzielone od części dolnej, otwartej dla gości, stanowiącej zderzenie prywatnych światów każdego z domowników. W poszukiwaniu oazy spokoju i ciszy, warto na górnym poziomie zlokalizować sypialnię, której okna będą wychodzić wprost na niebo. Miejsce pod skosami można wykorzystać na praktyczną garderobę, a przy ścianie kalenicowej usytuować romantyczną, kobiecą toaletkę. W sąsiedztwie sypialni, doskonale spełnia swoją funkcję łazienka, która w zależności od warunków przestrzennych, może być niewielka, wyposażona jedynie w natrysk, toaletę i niewielką umywalkę lub przestronna, w formie pokoju kąpielowego, z dużą wanną i kącikiem na saunę. Łazienkę na poddaszu można rozwiązać w ciekawy sposób, budując pod skosami dekoracyjne, podświetlone półki. Do ich wykonania warto wykorzystać płytę gipsowo kartonową, wykończoną glazurą, w kolorystyce zharmonizowanej ze ścianą, ceramiką i dodatkowymi akcesoriami. Trudno dostępne miejsca w łazience można również ożywić kompozycją zieleni lub specjalnie skonstruowanym akwarium.
Poddasze w dobrym świetle
Aranżacja poddasza wiąże się ze starannym doborem oświetlenia, które oprócz oczywistych walorów użytkowych, pozwala stworzyć nastrój, sprzyjający domowej atmosferze. Światło, jak żaden inny element aranżacji wnętrza, potrafi zmienić i przekształcić architekturę, uwypuklając ciekawe jej formy, wzmacniając działanie kolorów i podkreślając właściwości materiałów. Odpowiednie natężenie oświetlenia, powinno wynikać ze wzajemnego oddziaływania światła dziennego i podstawowych rodzajów źródeł oświetlenia sztucznego. Przestrzeń poddasza jest charakterystyczna, dzięki oknom połaciowym, które dają dobre doświetlenie w ciągu dnia, napełniając pomieszczenie światłem padającym prosto z nieba. Wieczorem zaś, w wielopłaszczyznowej, bogatej w formę przestrzeni, w odróżnieniu od typowych wnętrz sprowadzających się do sześcianu, klimat świetlny zmienia się diametralne. Zaskakujące elementy wizualne, ciekawe odbicia i dynamiczne cienie, a jednocześnie dostateczną ilość światła w celach użytkowych, można uzyskać instalując lampy, ukryte pomiędzy belkami. W centralnej części strychu, gdzie wysokość sufitu jest znacznie wyższa niż w przeciętnym mieszkaniu, można umieścić szereg jednakowych opraw, wiszących na długich, ozdobnych linkach. Ciekawy efekt kompozycji może być spotęgowany odbiciem lustrzanym.
Oswojona przestrzeń pod dachem może stać się spełnieniem marzeń o własnym domu. Być może warto rozejrzeć się w najbliższym otoczeniu, za zapomnianym opuszczonym strychem i nadać mu zupełnie inne niż dotychczas przeznaczenie. Funkcjonalność, estetyka i trwałość rozwiązań na poddaszu, zapewni nam większą satysfakcję niż nie jedno standardowe mieszkanie.